انسان ها همواره در طول تاریخ برای رهایی از مشکلات فعلی خود و رسیدن به شرایط بهتر تصمیم به مهاجرت می گیرند. مهاجرت دلایل مختلفی از جمله فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی می تواند داشته باشد.
بخصوص در سال های اخیر افراد زیادی بدلیل مسائل تحصیلی، شغلی، رسیدن به رفاه بیشتر، وضعیت اقتصادی مطلوب تر و زندگی بهتر اقدام به مهاجرت می کنند. در این بین برخی از افراد هستند که در تصمیم گیری برای مهاجرت دچار استرس و فشارهای روحی و روانی می شوند و حتی این مشکلات تا زمان بعد از مهاجرت می تواند ادامه یابد.
در این مقاله به بررسی روانشناسی مهاجرت می پردازیم و چگونگی هدایت افراد و خانواده ها در فرآیند مهاجرت به یک کشور جدید و سازگاری با فرهنگ و جامعه جدید را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
روانشناسی مهاجرت چیست و چه اهمیتی دارد؟
یکی از انواع روانشناسی، روانشناسی مهاجرت است که به عنوان روانشناسی مهاجر نیز شناخته می شود و بر درک فرآیندهای روانی، تجربیات و چالش های مرتبط با مهاجرت و فرهنگ پذیری تمرکز دارد. افراد با دریافت مشاوره روانشناسی مهاجرت می توانند در زمینه تصمیم گیری برای مهاجرت و چالش های پیش رو، تصمیم‌های درست و منطقی بگیرند.
تاریخچه مهاجرت و تروما (صدمات فیزیکی و روانی) ناشی از آن، یکی از زمینه‌های مهم مطالعه در روانشناسی مهاجرت است. برخی از مهاجران ممکن است در کشور خود یا در طول فرآیند مهاجرت، ضربه روحی یا آزار و شکنجه را تجربه کرده باشند، حوادثی مانند جنگ، خشونت، یا جابجایی اجباری.
همچنین نقش سیاست‌های مهاجرت، شرایط اجتماعی-اقتصادی و نگرش‌های فرهنگی نسبت به مهاجران در ایجاد تجربه و فرصت برای آنان مهم است. روانشناسی مهاجرت با در نظر گرفتن این عوامل و اتخاذ رویکردهای مفید، به دنبال کمک به درک ما از تجربه مهاجر و ارتقای رفاه افراد، خانواده ها و جوامع مهاجر است.
بطور کلی مشکلاتی که بر سر راه مهاجران قرار می گیرد می تواند فرد را در معرض ابتلا به بیماری‌های روحی و روانی قرار دهد. این شرایط می تواند احساس ناامیدی در شخص بوجود آورده و تصمیمات اشتباهی را برای ادامه مسیر بگیرد.
روانشناسی مهاجرت می تواند به فرد کمک کند تا این چالش ها را بشناسد، به درستی در مقابل آنها تصمیم بگیرد و از آنها عبور کند. همچنین کمک می کند تا توانایی رهایی از دغدغه ها و افزایش ظرفیت روانی در افراد شکل گیرد.
تأثیر مهاجرت بر روی انسان
مهاجرت یک تجربه پیچیده است که تأثیرات عمیقی بر روی زندگی و بُعد روانی انسان‌ها دارد. وقتی کسی تصمیم به مهاجرت می‌گیرد، با تغییرات مهمی در محیط و شرایط زندگی خود مواجه می‌شود. این تغییرات می‌توانند شامل تغییر مکان زندگی، زبان، فرهنگ، عقاید و شغل باشند. این تغییرات همواره تأثیرات مثبت و یا منفی بر روی انسان به همراه دارد.
افراد به منظور رسیدن به اهداف مشخصی مهاجرت می کنند. بسیاری به دلیل مبهم بودن آینده و تا زمانی که اهدافشان محقق نشود در معرض استرس و اضطراب قرار میگیرند.
از طرفی قرار گرفتن در شرایط مکانی جدید مشکلاتی از جمله تفاوت در زبان، عقاید و فرهنگ جدید را بهمراه دارد. حس تنهایی و افسردگی می تواند دامن گیر افرادی شود که به تنهایی مهاجرت می کنند و از اقوام، خانواده و دوستان خود دور می مانند.
چه عواملی در روانشناسی مهاجرت بررسی می شوند؟
- هویت فرهنگی: مهاجرت اغلب شامل یک مذاکره پیچیده درباره هویت فرهنگی است، زیرا افراد و خانواده ها فرهنگ خود را با فرهنگ کشور میزبان تطبیق می دهند. این می تواند شامل مسائل مربوط به تعلق، شکل گیری هویت و غرور فرهنگی و همچنین درگیری ها یا تنش های بالقوه بین هنجارها و ارزش های فرهنگی مختلف باشد.
- فرهنگ پذیری: فرهنگ پذیری به فرآیندی اطلاق می شود که در آن مهاجران، شیوه های فرهنگی، باورها و ارزش های جامعه میزبان را اتخاذ می کنند و در عین حال جنبه هایی از هویت فرهنگی خود را حفظ می کنند. این فرآیند بسته به عواملی مانند سن مهاجرت، مدت زمان اقامت در کشور میزبان، شبکه های حمایت اجتماعی و ترجیحات فردی می تواند بسیار متفاوت باشد.
- استرس و مقابله: مهاجرت می تواند یک تجربه استرس زا باشد که شامل چالش هایی مانند موانع زبانی، تبعیض، مشکلات اقتصادی و انزوای اجتماعی است. درک چگونگی مقابله مهاجران با این عوامل استرس زا و تأثیر استرس بر سلامت روان و رفاه در روانشناسی مهاجرت ضروری است. عواملی مانند حمایت اجتماعی، تاب آوری و راهبردهای مقابله ای می توانند برای رسیدن به سازگاری در مهاجر تأثیر بگذارند.
- پویایی خانواده: مهاجرت اغلب شامل تغییراتی در پویایی و نقش‌های خانواده و همچنین چالش‌های مربوط به جدایی از اعضای گسترده خانواده و شبکه‌های حمایتی است. انسجام خانواده، الگوهای ارتباطی و تفاوت‌های فرهنگ‌پذیری در خانواده‌ها میتواند بر سازگاری و رفاه مهاجر تأثیر بگذارد.
- حمایت اجتماعی: حمایت اجتماعی نقش مهمی در سازگاری و ادغام مهاجران دارد. روابط حمایتی با خانواده، دوستان، همسالان و سازمان های اجتماعی می تواند اثرات استرس را خنثی کند و ارتباط اجتماعی، تعلق و دسترسی به منابع را تسهیل کند.
رونشناسی مهاجرت و تطابق فرد با محیط جدید
یکی از چالش‌های اصلی مهاجرت، تطابق فرد با محیط جدید است. انتقال به یک مکان جدید و مواجهه با تفاوت‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی میتواند برای فرد چالش‌برانگیز و گاهی اوقات استرس زا باشد.
همچنین می تواند مهاجران را در برابر تبعیض هایی از طرف افراد جامعه مقصد قرار دهد. بطور کلی افراد مهاجر با شناختی که از محیط پیدا می کنند، عکس العمل های متفاوتی از خود بروز می دهند.
یکی از چالش های مهم بر سر راه افراد مهاجر، سازگاری با این تغییرات است. تطابق فرد با محیط جدید بر اساس یکسری از عوامل می تواند متغیر باشد. این عوامل شامل توانایی های شخصی، حمایت اجتماعی و استفاده از استراتژی‌های مقابله است.
روانشناسی مهاجرت به فرد مهاجر کمک می‌کند که با استفاده از راهکارهای عملی، تا حد زیادی این سازگاری را بین خود و محیط اطرافش بوجود بیاورد و مشکلات مربوط به آن را پشت سر بگذارد.
تغییرات شخصیتی در مهاجرت
مهاجرت میتواند تغییرات شخصیتی مهمی را در افراد ایجاد کند. اثرات مهاجرت بر روی تمامی افراد یکسان نیست. برخی افراد ممکن است توسط تجربه مهاجرت به سمت تغییرات مثبتی در شخصیت خود بروند، مانند افزایش استقلال، انعطاف‌پذیری، و توانایی برقراری ارتباط با فرهنگ‌های مختلف.
مهاجرت تغییراتی را در وضعیت اخلاقی و بینش افراد بوجود می آورد. چرا که فرهنگ مبدا و فرهنگ مقصد متفاوت است و افراد سعی در فراموشی فرهنگ قبلی و سازگاری با فرهنگ جدید را دارند.
بطور کلی مهاجران برای حفظ سازگاری با محیط زندگی جدید مجبور به پذیرش تغییراتی در رفتار، کردار و گفتار خود می شوند.
چگونه می توان مطمئن شد که مهاجرت انتخاب درستی است؟
تعیین اینکه آیا مهاجرت انتخاب درستی است یا خیر، یک تصمیم عمیقا شخصی است که به عوامل مختلفی از جمله شرایط فردی، اهداف، ارزش ها و ترجیحات بستگی دارد. در ادامه مهمترین عواملی که می تواند به افراد کمک کند تا ارزیابی کنند که آیا مهاجرت با نیازها و آرزوهای آنها مطابقت دارد یا خیر را بررسی می کنیم:
اهداف و انگیزه ها: دلایل خود را برای مهاجرت روشن کنید. آیا به دنبال فرصت های اقتصادی بهتر، چشم انداز آموزشی، امنیت، ثبات سیاسی، یا اتحاد مجدد با اعضای خانواده هستید؟ درک انگیزه های شما می تواند به ارزیابی اینکه آیا مهاجرت با اهداف و اولویت های شما همسو است یا خیر کمک کند.
ارزیابی فرصت ها: تحقیق و ارزیابی فرصت های موجود در کشور مقصد، از جمله چشم انداز شغلی، سیستم آموزشی، خدمات مراقبت های بهداشتی، کیفیت زندگی، شبکه های حمایت اجتماعی و حقوق و حمایت های قانونی را در نظر بگیرید. مطمعن شوید که آیا کشور مقصد، منابع و فرصت هایی را ارائه می دهد که برای شما و خانواده شما مهم است یا خیر.
ارزیابی ریسک‌ها و چالش‌ها: خطرات و چالش‌های بالقوه مرتبط با مهاجرت، مانند سازگاری فرهنگی، موانع زبانی، تبعیض، موانع قانونی و بوروکراتیک، جدایی از عزیزان و عدم قطعیت‌های مالی را بشناسید. آمادگی و توانایی خود را برای عبور از این چالش ها ارزیابی کنید و در صورت نیاز به دنبال پشتیبانی باشید.
در نظر گرفتن شرایط شخصی: شرایط شخصی خود را در نظر بگیرید، از جمله سن، جنسیت، وضعیت خانوادگی، وضعیت سلامت، مهارت ها، تحصیلات و تجربه حرفه ای. این عوامل می توانند بر توانایی شما برای سازگاری با کشور جدید، یافتن شغل، دسترسی به خدمات و هماهنگی در جامعه تأثیر بگذارند.
شبکه پشتیبانی و ارتباطات اجتماعی: اهمیت شبکه ها و ارتباطات جهت پشتیبانی اجتماعی را در فرآیند تصمیم گیری خود در نظر بگیرید. ارزیابی کنید که آیا دوستان، اعضای خانواده یا مخاطبینی در کشور مقصد دارید که در طول دوره مهاجرت بتوانند پشتیبانی، راهنمایی و کمک ارائه دهند.
همسویی با ارزش ها و هویت: به نحوه هماهنگی مهاجرت با ارزش ها، هویت و احساس تعلق شما فکر کنید. در نظر بگیرید که آیا با بافت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی کشور مقصد راحت هستید و آیا احساس ارتباط و تعلق به آن مکان می کنید.
برنامه ریزی بلندمدت و انعطاف پذیری: به برنامه ها و آرزوهای بلند مدت خود و همچنین تمایل خود برای سازگاری با شرایط در حال تغییر فکر کنید. توجه داشته باشید که مهاجرت یک انتقال مهم در زندگی است که ممکن است شامل چالش ها و فرصت های پیش بینی نشده باشد و آماده باشید تا با انعطاف پذیری و ذهن باز با آن برخورد کنید.
مهاجرت چه تاثیری بر اقوام به جای مانده می گذارد؟
سلامت روانی
مهاجرت می تواند اثرات مثبت و منفی بر سلامت روان بستگان به جا مانده داشته باشد. از یک طرف، حواله‌های ارسالی توسط مهاجران به خانواده‌هایشان میتواند شرایط اقتصادی و دسترسی به منابع را بهبود بخشد، که ممکن است تأثیر مثبتی بر رفاه روانی داشته باشد. از سوی دیگر، جدایی، احساس تنهایی و نگرانی در مورد امنیت و آسایش عزیزانشان می تواند منجر به استرس، اضطراب و افسردگی در میان بستگان بازمانده شود.حمایت اجتماعی
مهاجرت ممکن است شبکه های حمایت اجتماعی را در خانواده ها و جوامع و همچنین نقش ها و مسئولیت های سنتی را مختل کند. وقوع تغییرات در ترکیب خانواده ممکن است به تغییراتی در پویایی خانواده، ساختار مراقبتی و روابط اجتماعی منجر شود که میتواند بر ارتباطات و احساسات افراد تأثیر بگذارد. این تغییرات میتواند باعث تغییراتی در احساس هویت، احساس تعلق و ارتباطات اجتماعی آنها شود.چه کسانی به روانشناسی مهاجرت نیاز دارند؟
دشواری هایی که بر سر راه مهاجرت قرار دارند باعث شده روانشناسی مهاجرت برای تمام مهاجران مفید باشد. مهم نیست که از چه جنسیت، سن و تحصیلاتی برخوردارید و یا هدفتان از مهاجرت چیست.
در هر صورت شما نیاز دارید از راهنمایی های فردی متخصص و آگاه در زمینه مهاجرت بهره مند شوید تا چالش های متعدد در این زمینه را پشت سر بگذارید.
روانشناسی مهاجرت برای افرادی که تصمیم به مهاجرت دارند و یا در این زمینه تردید دارند کمک بسزایی می کند تا آگاهی های لازم را بدست آورند. همچنین برای افرادی که مهاجرت کرده اند نیز بسیار سودمند است تا از روانشناس مهاجرت متخصص کمک بگیرند.
فواید روانشناسی مهاجرت
روانشناسی مهاجرت کمک زیادی به مهاجران در کاهش دغدغه هایشان و کنار آمدن آنها با مشکلات پیش روی مهاجرت می کند. برخی از مهمترین فواید کمک گرفتن از روانشناسی مهاجرت به شرح زیر می باشد.
کاهش استرس و اضطراب ناشی از مهاجرت
یکی از پیامد های منفی که مهاجرت بهمراه دارد احساس استرس و اضطراب است. همانطور که قبلا اشاره کردیم عوامل زیادی از جمله نیافتن شغل مناسب، استرس زندگی در مکانی جدید و ناآشنا، ترس از بازگشت و غیره در شکل گیری این استرس تاثیرگذار است.
روانشناسی مهاجرت توسط مشاور مجرب میتواند شما را با راهکارهایی عملی آشنا کرده تا تصمیمات و اقدامات درست را بدون تردید انجام داده و در کاهش استرس به شما کمک می کند.
درمان افسردگی و احساس تنهایی
احساس افسردگی و تنهایی یکی از چالش های مهاجرت است و اغلب به سراغ افرادی می رود که به تنهایی مهاجرت کرده و از خانواده و دوستانشان دور می شوند.
روانشناسی مهاجرت می تواند در درمان افسردگی و رفع احساس دلتنگی به شما کمک کند.
ارائه راهکار برای سازگاری با محیط جدید
همانگونه که گفته شد سازگاری با محیط جدید سخت ترین قسمت مهاجرت است که با گذر زمان کمرنگ می شود. اما این مشکل برای برخی افراد تا مدتها پابرجاست. کمک گرفتن از مشاوره مهاجرت در واقع بهره گیری از راهنمایی فردی آگاه در این زمینه است که بدرستی میتواند راهنمایی های لازم را ارائه دهد.
مهاجرت برای چه نوع افرادی مناسب نیست؟
وابستگی شدید به کشور وطن
برخی از افراد وابستگی عاطفی عمیقی به کشور، فرهنگ و جامعه خود دارند و ممکن است برایشان سخت باشد که محیط آشنا، عزیزان و ارتباطات اجتماعی خود را پشت سر بگذارند. برای این افراد، مهاجرت ممکن است منجر به احساس غربت، تضادهای فرهنگی و انزوای اجتماعی شود.انطباق پذیری یا انعطاف پذیری محدود
مهاجرت اغلب به سازگاری، انعطاف پذیری و گشودگی در برابر تغییر نیاز دارد. افرادی که با سازگاری با محیط های جدید، مدیریت عدم اطمینان یا برخورد با تفاوت های فرهنگی مشکل دارند، ممکن است فرآیند مهاجرت را چالش برانگیز و استرس زا بدانند.کمبود منابع مالی
مهاجرت می تواند پرهزینه باشد و شامل هزینه هایی مانند هزینه های ویزا، هزینه های سفر، هزینه های جابجایی و ایجاد یک زندگی جدید در کشور مقصد می شود. افرادی که فاقد منابع مالی کافی یا ثبات هستند ممکن است در برآوردن این خواسته های مالی و حفظ خود در کشور جدید با مشکلاتی مواجه شوند.نگرانی‌های مربوط به سلامتی یا ناتوانی
افرادی که دارای شرایط سلامت مزمن، ناتوانی یا نیازهای مراقبت‌های بهداشتی خاص هستند ممکن است در دسترسی به خدمات مراقبت‌های بهداشتی، سیستم‌های پشتیبانی و اقامتگاه‌ها در کشور مقصد با چالش‌هایی مواجه شوند. مهاجرت ممکن است مسائل بهداشتی موجود را تشدید کند یا موانعی برای دریافت مراقبت و حمایت لازم ایجاد کند.موانع قانونی یا مهاجرتی
سیاست ها و مقررات مهاجرت بین کشورها متفاوت است و می تواند موانع و چالش های قانونی را برای افراد خاصی ایجاد کند. مانند افرادی که دارای سوابق کیفری، تخلفات مهاجرتی یا محدودیت هایی در توانایی آنها برای دریافت ویزا یا وضعیت اقامت هستند. افرادی که با موانع قانونی روبرو هستند ممکن است به سختی بتوانند روند مهاجرت را با موفقیت طی کنند.تعهدات خانوادگی یا اجتماعی
برخی از افراد ممکن است وظایف خانوادگی یا اجتماعی مهمی در کشور خود داشته باشند، مانند مراقبت از والدین سالخورده، تربیت فرزندان خردسال یا انجام مسئولیت های فرهنگی یا مذهبی. مهاجرت ممکن است این تعهدات را مختل کند و درگیری یا تنش در خانواده یا شبکه اجتماعی ایجاد کند.انتظارات یا تصورات نادرست غیر واقعی
انتظارات غیر واقعی یا تصورات نادرست در مورد مهاجرت، مانند وعده های اغراق آمیز در مورد ثروت، موفقیت یا خوشبختی در کشور مقصد، می تواند منجر به ناامیدی، سرخوردگی و مشکل در تطبیق با واقعیت شود. افرادی که انتظارات غیر واقع بینانه ای در مورد مهاجرت دارند، ممکن است برای مقابله با چالش ها و مشکلاتی که با آن مواجه می شوند مبارزه کنند. مهم است که بدانیم تصمیم برای مهاجرت پیچیده و عمیقاً شخصی است و هیچ پاسخی برای همه وجود ندارد. افرادی که قصد مهاجرت را دارند باید شرایط، اهداف و اولویت های خود را به دقت ارزیابی کنند، از منابع قابل اعتماد، مشاوره و راهنمایی بگیرند و قبل از تصمیم گیری، مزایا و معایب احتمالی را بسنجید. مشاوره با متخصصان مهاجرت یا متخصصان سلامت روان و سایر کارشناسان می تواند بینش و پشتیبانی ارزشمندی را در فرآیند تصمیم گیری ارائه دهد.چگونه بهترین مرکز روانشناسی مهاجرت را پیدا کنیم؟
مراکز زیادی هستند که این خدمات را ارائه می دهند. یک مرکز روانشناسی مهاجرت می بایست فاکتورهای زیر را داشته باشد تا مشاوره مناسبی در اختیارتان قرار دهد.
- اخذ تمامی مجوزهای لازم نظام روانشناسی
- بهره مندی از جدیدترین متد روانشناسی روز دنیا
- اطمینان از جهت محرمانه نگه داشتن اطلاعات مراجعه کنندگان
- در نظر گرفتن میزان تحصیلات و تخصص درمانگران مرکز
اگر به دنبال یک مرکز روانشناسی مهاجرت آنلاین هستید پیشنهاد ما کلینیک روانشناسی زهرا ترابی است. شما می توانید جهت مشاهده رزومه اینجا کلیک کنید و جهت رزور نوبت آنلاین و یا تماس با کارشناسان ما اقدام نمایید.
سخن پایانی
در کل، مهاجرت سختی ها و دشواری های زیادی دارد و روانشناسی مهاجرت می تواند به افرادی که مهاجرت کرده یا قصد مهاجرت دارند کمک کند. دریافت مشاوره در این زمینه از اهمیت بالایی برخوردار است تا افراد مهاجر بتوانند تاثیرات و تغییرات پیش رو را بهتر درک کنند. همچنین به افراد در رسیدن به سازگاری و تطابق با محیط جدید کمک می کند.
